خواص دارويي و فوايد[ويرايش]
چاي سبز را به دليل داشتن موادي مانند كاتچين ضدسرطان و آنتياكسيدان داراي خواص دارويي مفيد ميدانند، كه نسبت به آنتياكسيدانهاي معروفي چون ويتامينهاي C و E بسيار قويتر عمل ميكند. (ميزان كمتري كافئين دارد۲۰ تا ۳۰، و كمتر مضر است) به تازگي علاوه بر مردم چين، چاي سبز در بسياري از كشورهاي جهان طرفداران فراواني يافتهاست. دليل اصلي اين استقبال، آشنايي مردم ديگر كشورها با خواص درماني اين نوع نوشيدني است. هرچند در مواردي توصيه و پيشنهاد مردم به يكديگر عامل اصلي مصرف برخي مواد غذايي يا نوشيدنيها است. اما در مورد چاي سبز علاوه بر توصيه دهان به دهان، پژوهشگران نيز خواص دارويي آن را تأييد كردهاند. نوشيدن روزانه ۳ تا ۴ فنجان چاي سبز، مانع از ابتلا به بسياري از بيماريها ميشود. فهرست چند مورد از دلايل اصلي مصرف چاي سبز از ديدگاه پژوهشگران به اين شرح است:
- چاي سبز و سرطان؛
نوشيدن چاي سبز را عاملي براي جلوگيري از ابتلا به سرطان ميدانند، چرا كه ميزان آنتي اكسيدانهاي موجود در آن ۱۰۰ برابر تاثيرگذارتر از ويتامين C و ۲۵ برابر تاثيرگذارتر از ويتامين E است. (توجه كنيم كه ويتامين C و E به عنوان دو آنتي اكسيدان مهم مطرح هستند). به اين ترتيب با نوشيدن چاي سبز و دريافت آنتي اكسيدان، بدن در مقابل ابتلا به سرطان مصون ميشود.
- چاي سبز و بيماريهاي قلبي؛
با مصرف چاي سبز كلسترول خون به ميزان قابل توجهي كاهش مييابد. به اين ترتيب ميتوان با نوشيدن چاي سبز ميزان كلسترول خون، يكي از شاخصهاي مهم ابتلا به بيماريهاي قلبي، را كاهش داد. پژوهشگران معتقدند حتي پس از سكته قلبي نيز نوشيدن چاي سبز باعث ترميم سلولهاي آسيب ديده رگها و قلب شده و روند ترميم سلولها را تسريع ميكند. نوشيدن روزانه حداقل ۳ فنجان چاي سبز به بيماران قلبي توصيه ميشود.
- چاي سبز و جواني؛
چاي سبز را به عنوان داروي ضدپيري (Anti - Aging) ميشناسند. دليل اصلي آن وجود ميزان قابل توجهي آنتي اكسيدان به ويژه آنتي اكسيدانهاي مؤثر در حفظ شادابي و جواني موجود در چاي سبز است. آنتي اكسيدانها يكي از شاخصترين عوامل براي حفظ سلامتي و شادابي سلولهاي بدن، با به تعويق انداختن شروع روند پيري سلولها هستند.
- كاهش وزن و چاي سبز؛
دلايل علمي كافي در رد يا تأييد اثر چاي سبز بر كاهش وزن وجود ندارد.[۱]
- پوست و چاي سبز؛
آنتي اكسيدانهاي موجود در چاي سبز، سلولهاي پوست را در مقابل آسيبها به ويژه راديكالهاي آزاد، يكي از عوامل ايجاد سرطان و افتادگي و آسيب به پوست، محافظت ميكند. به اين ترتيب چاي سبز مانع از بروز سرطان، افتادگي و چروك خوردن پوست به ويژه پوست صورت ميشود.
- چاي سبز و ترميم زخم و سوختگي؛
بر طبق تحقيقات انجام شده كه توسط دكتر اسدي و همكاران در سال 2013 صورت گرفت؛ چاي سبز با توجه به ظرفيت بالاي آنتي اكسيداني و اثرات ضد التهابي خود، داراي تاثير مثبت بر روند بهبود و كاهش طول دوره ي ترميم زخم هاي جراحي و سوختگي مي باشد[۲]. هم چنين تاثير مثبت آن بر بهبود چسبندگي هاي داخل شكمي (ناشي از جراحي هاي داخل شكمي و لگني) نيز به اثبات رسيده است[۳].
- چاي سبز و ورم مفاصل؛
پژوهشگران چاي سبز را به عنوان دارويي براي كاهش خطر ابتلا به ورم مفاصل، ناشي از روماتيسم معرفي ميكنند. اين تأثير با توقف فعاليت آنزيمهاي تخريب كننده و تحليل برنده غضروف مفاصل ايجاد ميشود.
- استخوانها و چاي سبز؛
درصد بالاي فلورايد چاي سبز، عمدهترين دليل تأثير مثبت آن بر استخوانها است. به اين ترتيب درصد بالاي فلورايد در چاي سبز ميتواند استخوانها و دندانها را در مقابل آسيب به ويژه پوسيدگي و پوكي محافظت كند.
- كلسترول و چاي سبز؛
يكي ديگر از اثرات مثبت چاي سبز، كاهش قابل توجه ميزان كلسترول خون است. به ويژه آنكه چاي سبز باعث كاهش ميزان كلسترول بد و افزايش ميزان كلسترول خوب ميشود. اين تأثير نه تنها ميزان كلسترول بدن را در حد متعادل نگه داشته و ميزان كلسترول خوب را افزايش ميدهد، بلكه مانع از بروز سكته قلبي و ساير بيماريهاي قلبي - عروقي ميشود.
- ذخيره گلوكز و چاي سبز؛
چاي سبز مانع از ذخيره گلوكز در سلولهاي چربي ميشود. به اين ترتيب ميتوان از نوشيدن چاي سبز، كنترل ميزان مصرف كربوهيدراتها (قندها) و ورزش مداوم، به عنوان مثلثي براي حفظ سلامتي و تناسب اندامها نام برد.
- رژيم غذايي و چاي سبز؛
با نوشيدن چاي سبز ميزان متابوليسم چربيها و هيدرات كربن افزايش مييابد. به اين ترتيب ميزان قند خون و چربيها همواره در حد متعادلي خواهد بود. تعادل اين دو شاخص بدن را با ازدياد يا كمبود چربي و هيدرات كربن روبه رو نميكند.
- آلزايمر و چاي سبز؛
چاي سبز فعاليت سلولهاي مغز به ويژه بخشهاي مربوط به حافظه را تقويت و تحريك ميكند. از طرفي چاي سبز باعث كاهش ميزان «استيل كولين» در سلولهاي مغز و با اين حركت مانع از تخريب سلولهاي مغز و بروز بيماري آلزايمر ميشود.
- پاركينسون و چاي سبز؛
آنتي اكسيدانهاي موجود در چاي سبز مانع از تخريب سلولهاي مغز، كه عامل اصلي بروز بيماري پاركينسون است، ميشوند. به عبارتي آنتي اكسيدانهاي چاي سبز با به تعويق انداختن قرار گرفتن سلولهاي مغز در فاز پيري و فرسودگي مانع از ابتلا به پاركينسون ميشوند.
- بيماريهاي كبدي و چاي سبز؛
نوشيدن چاي سبز باعث از بين رفتن راديكالهاي آزاد ايجاد شده توسط چربيهاي موجود در كبد ميشود. اين عملكرد مثبت، مانع از بروز بيماريهاي كبدي به ويژه سرطان كبد ميشود.
- فشار خون و چاي سبز؛
ميدانيم كه يكي از مهمترين علل بروز فشار خون بالا، تغيير در ساختار ديواره سرخرگها است. چاي سبز با كنترل عملكرد و محافظت از ساختار ديواره رگها، مانع از بروز فشار خون بالا ميشود.
- مسموميت غذايي و چاي سبز؛
كاتچين موجود در چاي سبز باعث از بين بردن باكتريهاي مولد مسموميت غذايي يا سم توليد شده توسط اين باكتريها ميشود.
- چاي سبز و قند خون؛
با افزايش سن ميزان قند خون بالا ميرود اما پلي فنلها و پلي ساكاريدهاي موجود در چاي سبز باعث كاهش قند خون ميشود. اگرچه برخي پژوهشگران نوشيدن چاي سبز را به افراد مسن توصيه ميكنند اما برخي ديگر معتقدند نوشيدن چاي سبز در جواني باعث كنترل ميزان قند خون، پيش از رسيدن به سن كهولت ميشود.
- سيستم ايمني و چاي سبز؛
ويتامين Cموجود در چاي سبز با تقويت سيستم ايمني بدن، بدن را در مقابل بيماريهاي مختلف به ويژه بيماريهاي فصلي مانند سرماخوردگي و آنفلوآنزا در زمستان، اسهال و استفراغ در فصل تابستان و حساسيتهاي فصل پاييز، مقاوم ميكند. در چين باستان براي افرادي كه دائماً بيمار بودند، چاي سبز تجويز ميكردند.
- آسم و چاي سبز؛
تئوفيلين موجود در چاي سبز در حكم داروي مخدري است كه باعث آرامش و رفع التهاب و حساسيت دستگاه تنفس (بافتهاي آسيب ديده) ميشود. از اين رو نوشيدن چاي سبز براي افراد مبتلا به آسم يا افرادي كه به دليل مشاغل ويژه يي كه دارند (مثل كارگران كارخانههاي سيمان) يا در مناطق خاصي زندگي ميكنند (ساكنان مناطق سردسير) توصيه ميشود.
- چاي سبز و تورم و عفونت گوش؛
نوشيدن چاي سبز نه تنها گوش را در برابر عفونت و تورم محافظت ميكند، بلكه در صورت بروز اين مشكل، نم دار كردن پارچه تميزي با چاي سبز و سپس تميز كردن گوش با آن ميتواند تا حدي از تورم و عفونت بكاهد.
- تبخال و چاي سبز؛
تبخال مشكلي است كه عاملي ويروسي دارد اما با چاي سبز ميتوان بهبود آن را تسريع كرد. به اين ترتيب كه اگر محل مورد نظر را با چاي سبز مرطوب كرده و صبر كنيم تا خشك شود و اين عمل را سه بار در روز تكرار كنيم، روند بهبودي و رفع محل زخم تسريع ميشود.
- چاي سبز و مشكلات دهان و دندان؛
چاي سبز بسياري از عوامل بيماري زا كه بر سلامت دهان و دندان تأثير منفي دارد را از بين ميبرد. به اين ترتيب ميتوان نوشيدن چاي سبز را مكملي براي سلامت دهان و دندان دانست. علاوه بر اين چاي سبز با از بين بردن باكتريهاي نامناسب محوطه دهان، بوي بد دهان و تنفس بدبو را نيز مرتفع ميكند. در چين باستان از چاي سبز به عنوان داروي خوشبوكننده دهان، پيش از حضور در مراسم رسمي و ميهمانيها استفاده ميكردند.
- استرس و چاي سبز؛
تركيبي موسوم به «ال تيانين» موجود در چاي سبز كه نوعي اسيد آمينه است، خاصيت آرام بخشي داشته و ميتواند حالت تنش، افسردگي و استرس و هيجان را از بين ببرد.
- حساسيت و چاي سبز؛
اپي گالوكاتچين گالات (EGCG) تركيب ضدحساسيتي است كه به وفور در چاي سبز وجود دارد. اين تركيب با تأثير بر سيستم ايمني بدن، بدن را در مقابل حساسيتها مقاوم ميكند.
- ايدز و چاي سبز؛
پژوهشگران ژاپني با بررسي تركيبات موجود در چاي سبز دريافتند تركيب اپي گالوكاتچين گالات (EGCG) با عملكردي عايق مانند مانع از اتصال ويروس HIV روي سلولهاي سيستم ايمني بدن و ايجاد ضعف در سيستم ايمني بدن ميشوند. به عبارتي نوشيدن چاي سبز را ميتوان به عنوان عامل مكملي براي جلوگيري از ابتلا به ايدز (AIDS) با عايق كردن سلولهاي سيستم ايمني بدن دانست. در نهايت اينكه به دليل خواص فراوان چاي سبز، اكنون آن را در بسياري از كشورهاي جهان، نه به عنوان يك نوشيدني كه به عنوان يك داروي گياهي شناخته و نوشيدن روزانه آن را توصيه ميكنند.